Wie wint… de boom of de kabel- en leidingboer?

Het blijft een terugkerend dilemma: ondergrondse infrastructuur moet vernieuwd worden, maar ja… daar staan die bomen weer. De kabel- en leidingboer wil leidingen en kabels in topconditie houden, terwijl de boombeheerder zijn groene erfgoed beschermt. Maar wat was er eerst? De boom of de kabel? En wie heeft ooit bedacht om midden op een gasleiding een rij bomen te planten?

In de praktijk gaat het regelmatig mis bij werkzaamheden rondom bomen. Soms bewust, soms door onwetendheid. Want hoe ver moet je eigenlijk écht van een boom afblijven als je een sleuf graaft?
Sonny de Haas is namens Van Vulpen in meerdere gemeenten bezig met het project vervangen van gasleidingen in opdracht van Liander, waaronder in gemeente Wageningen. Hier worden in hele wijken trottoirs opengebroken, oude leidingen verwijderd, nieuwe leidingen geplaatst en huisaansluitingen opnieuw verbonden. Wageningen staat bekend als een groene gemeente en is zuinig op haar bomenbestand. Daarom is Anton van de Vegt van Tree-o-logic ingeschakeld om Bomen Effect Analyses uit te voeren, wijk voor wijk.

Voorbereiding is cruciaal

Vooraf worden alle bomen binnen de projectinvloed in kaart gebracht - ook die op particulier terrein. Met de richtlijnen uit het Handboek Bomen 2022 worden minimale graafafstanden als buffers ingetekend, waardoor mogelijke knelpunten al vroeg zichtbaar worden. Maar… hoe goed sluit die theorie eigenlijk aan op de praktijk?

Van theorie naar realiteit

Daarom gaan we naar buiten. Proefsleuven worden gegraven op lastige plekken, met een grondzuiger om wortelschade te minimaliseren. Dit groeiplaatsonderzoek laat zien of de theoretische graafafstanden kloppen. Op basis van de resultaten wordt het plan van de aannemer aangescherpt en geoptimaliseerd.

Waarom al die moeite?

Simpel: gezonde bomen blijven behouden, wat bijdraagt aan een betere leefomgeving én minder weerstand van omwonenden. In de eerste wijken van Wageningen waar het onderzoek is uitgevoerd, zijn de te verwijderen bomen op één hand te tellen - en dat waren veelal bomen met een verminderde vitaliteit.

En voor de aannemer? Die weet vooraf precies waar hij aan toe is. Knelpunten worden vroegtijdig in kaart gebracht en er is vooraf nagedacht over oplossingen. Daardoor verlopen projecten soepeler en wordt stilstand door onverwachte wortels tot een minimum beperkt.

Dus… wie wint? De boom én de kabelboer. Als je het slim aanpakt.